Autor: Martyna Sergiel
Starzenie się społeczeństwa jest jednym z najistotniejszych wyzwań, z jakim zmaga się współcześnie nasz kraj.
Jak wskazuje bieżący raport opublikowany na dniach przez portal Seniore.pl, dynamicznie rośnie zapotrzebowanie na miejsca w domach opieki dla osób starszych.
Analiza niemal 2 tys. zgłoszeń od rodzin szukających właściwych placówek opiekuńczych dostarcza nie tylko cennych danych statystycznych, ale i pozwala wyciągnąć ważne wnioski na przyszłość.
Raport wyraźnie wskazuje, że kobiety dominują wśród osób, które wymagają wsparcia w ramach opieki instytucjonalnej – stanowią one aż 70 proc. zgłoszeń.
Pokrywa się to z dominującymi trendami demograficznymi, według których kobiety żyją dłużej niż mężczyźni, co w rezultacie zwiększa ich zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze w jesieni życia.
Analiza wieku osób poszukujących miejsca w domach opieki wykazała, że najliczniejszą grupą są osoby w przedziale 81–90 lat, które stanowią 45 procent zgłoszeń. Nieco młodsi seniorzy, w wieku od 71 do 80 lat, to wskaźnik 30 procent zgłoszeń, zaś osoby powyżej 90. roku życia odpowiadają za 15 procent podobnych sytuacji.
Dane te potwierdzają, że zapotrzebowanie na opiekę wzrasta wraz z wiekiem, kiedy problemy zdrowotne i ograniczenia sprawności stają się coraz bardziej dokuczliwe.
Stan zdrowia i poziom sprawności ciała to podstawowe czynniki, które wpływają na decyzję o umieszczeniu seniora w opisywanej tutaj placówce. Według raportu, 60 procent osób starszych zgłaszających potrzebę opieki ma ograniczoną sprawność fizyczną i wymaga codziennego wsparcia w takich czynnościach jak założenie odzieży, jedzenie czy wsparcie podczas zabiegów higieny osobistej.
Ponadto, problemy z pamięcią i sprawnością poznawczą dotykają aż 40 procent osób starszych, a 20 procent zmaga się z wymagającymi zaburzeniami neurologicznymi, takimi jak demencja lub choroba Alzheimera. Choroby przewlekłe, takie jak nadciśnienie tętnicze (65%), cukrzyca (40%) czy problemy z sercem (35%), dodatkowo obciążają osoby starsze, zwiększając zapotrzebowanie na wyspecjalizowaną opiekę medyczną.
Z raportu wynika, że większość rodzin szuka domów opieki w odległości do 50 km od miejsca zamieszkania seniora. Takie preferencje świadczą o tym, że bliska lokalizacja geograficzna jest ważnym czynnikiem, pozwalającym rodzinom na częstszy kontakt z bliskimi, nawet jeśli mieszkają oni w placówkach opiekuńczych.
Województwa mazowieckie, małopolskie i śląskie odnotowały największe zapotrzebowanie na miejsca w domach opieki, co jest związane ze skalą zaludnienia tych regionów oraz dużą liczbą seniorów zamieszkujących te tereny.
Dane z raportu ukazują komplikacje, z jakimi borykają się rodziny poszukujące opieki dla bliskich. Czas oczekiwania na miejsce w publicznych domach opieki może wynosić nawet kilka lat, co zmusza rodziny do korzystania z branży prywatnej. Tam jednak często pojawiają się bariery finansowe, ponieważ koszt miesięcznego pobytu może wynosić nawet kilka tysięcy złotych.
Problemem pozostaje także społeczny odbiór decyzji o umieszczeniu seniora w domu opieki. Temat ten wciąż jest w Polsce tematem tabu, a rodziny obawiają się krytyki społecznej lub poczucia winy, co dodatkowo obciąża je mentalnie.
Autorzy raportu wskazują, że kluczowe znaczenie ma rozwój systemu wsparcia dla rodzin seniorów. Raport obrazuje również potrzebę zwiększenia nakładów na publiczne domy opieki oraz rozwoju programów wspierających seniorów w pozostaniu w swoich domach tak długo, jak to tylko możliwe.
Wprowadzenie szerszych ulg finansowych dla rodzin decydujących się na prywatną opiekę mogłoby także odciążyć sektor publiczny i zmniejszyć okres oczekiwania.
Analiza raportu Seniore.pl ujawnia nie tylko liczbę wyzwań związanych z opieką nad seniorami w Polsce, ale i konieczność podjęcia działań systemowych.
Starzejące się społeczeństwo wymaga dostosowania infrastruktury opiekuńczej oraz zmiany społecznego podejścia do tematu opieki instytucjonalnej. Wspieranie rodzin, rozwój usług opieki domowej i promocja prywatnych placówek opiekuńczych to kroki, które mogą poprawić sytuację seniorów i ich krewnych.
Raport można znaleźć na stronie www.seniore.pl.