Autor: Martyna Sergiel
W niedzielę, 18 maja 2025 roku Polacy będą głosować w pierwszej turze wyborów prezydenckich.
Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz Ci, którzy najpóźniej w dniu głosowania skończą 60 lat mogą w trakcie głosowania skorzystać z wielu uprawnień. Warto je przypomnieć.
Wyborca niepełnosprawny oraz wyborca, który najpóźniej w dniu głosowania ukończy 60 lat ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania w danej miejscowości, może uzyskać informacje o:
- terminie wyborów oraz godzinach głosowania;
- właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania;
- lokalach obwodowych komisji wyborczych znajdujących się najbliżej jego miejsca zamieszkania, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością;
- warunkach ujęcia wyborcy w spisie wyborców w obwodzie głosowania, w którym znajduje się lokal obwodowej komisji wyborczej dostosowany do potrzeb wyborców z niepełnosprawnością;
- warunkach bezpłatnego transportu do i z lokalu wyborczego;
- komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych listach kandydatów i kandydatach;
- warunkach oraz formach głosowania.
Informacje te przekazuje się wyborcy, na jego wniosek, przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) telefonicznie lub w drukowanych materiałach informacyjnych, w tym w formie cyfrowej.
We wniosku, o którym mowa, wyborca podaje nazwisko, imię (imiona) oraz adres stałego zamieszkania.
Informacje, o których mowa wyżej, są także udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej gminy oraz podawane do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej gminie.
Głosować korespondencyjnie mają prawo wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:
- całkowitej niezdolności do pracy;
- niezdolności do samodzielnej egzystencji;
- zaliczeniu do I grupy inwalidów;
- zaliczeniu do II grupy inwalidów;
- a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Termin zgłoszenia komisarzowi wyborczemu chęci głosowania korespondencyjnego upływa w dniu 5 maja 2025 r.
Termin zgłoszenia możliwości głosowania korespondencyjnego w ponownym głosowaniu (tzw. II tura) w przypadku niezgłoszenia zamiaru przed pierwszym głosowaniem upływa w dniu 22 maja 2025 r. Zgłoszenia trzeba dokonać w godzinach pracy delegatury Krajowego Biura Wyborczego obsługującej komisarza wyborczego.
Głosować przez pełnomocnika mają prawo wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:
- całkowitej niezdolności do pracy;
- niezdolności do samodzielnej egzystencji;
- zaliczeniu do I grupy inwalidów;
- zaliczeniu do II grupy inwalidów;
- także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Ponadto głosować za pośrednictwem pełnomocnika mogą wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat.
Termin złożenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa mija w dniu 9 maja 2025 r.
Termin złożenia wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa w ponownym głosowaniu (tzw. II tura) w przypadku niezłożenia tego dokumentu przed pierwszym głosowaniem upływa w dniu 23 maja 2025 r. Wniosek należy złożyć w godzinach pracy urzędu gminy.
Termin złożenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) oświadczenia o wycofaniupełnomocnictwa upływa w dniu 16 maja 2025 r.
Oświadczenie należy złożyć w godzinach pracy urzędu gminy. Po upływie tego terminu oświadczenie takie można złożyć obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania, tj. w dniu 18 maja 2025 r. w godzinach od 7.00 do 21.00, pod warunkiem, że pełnomocnik jeszcze nie głosował.
Termin złożenia oświadczenia o cofnięciu pełnomocnictwa w ponownym głosowaniu (tzw. II tura) upływa w dniu 30 maja 2025 r.
Po upływie tego terminu oświadczenie takie można złożyć obwodowej komisji wyborczej w dniu ponownego głosowania, tj. w dniu 1 czerwca 2025 r. w godzinach od 7.00 do 21.00, pod warunkiem, że pełnomocnik nie oddał jeszcze głosu.
Termin złożenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosku o zmianę miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu zaadaptowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych, rozpoczyna się w dniu 4 kwietnia 2025 r., natomiast upływa w dniu 15 maja 2025 r.
Termin złożenia wniosku o zmianę miejsca głosowania tylko w ponownym głosowaniu (tzw. II tura) rozpoczyna się w dniu 19 maja 2025 r., natomiast upływa w dniu 29 maja 2025 r. Wniosek trzeba złożyć w godzinach pracy urzędu gminy.
Termin zgłoszenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) zamiaru skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego upływa w dniu 5 maja 2025 r.
Termin zgłoszenia zamiaru skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego w ponownym głosowaniu (tzw. II tura), w przypadku niezgłoszenia zamiaru przed pierwszym głosowaniem, upływa w dniu 27 maja 2025 roku. Zgłoszenia dokonuje się w godzinach pracy urzędu gminy.
Termin złożenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wycofania zgłoszenia zamiaru skorzystania z prawa do transportu do lokalu i transportu powrotnego albo rezygnacji tylko z transportu powrotnego upływa w dniu 16 maja 2025 r.
Termin wycofania zgłoszenia albo rezygnacji z transportu powrotnego w ponownym głosowaniu (tzw. II tura) upływa w dniu 30 maja 2025 r.
Zgłoszenia dokonuje się w godzinach pracy urzędu gminy.
O dotrzymaniu terminu złożenia wymienionych wyżej wniosków i oświadczeń decyduje data ich otrzymania przez właściwy organ,nie natomiast data ich nadania.
Opracowano na podstawie: https://www.niepelnosprawni.pl/informacje/wybory-prezydenckie-uprawnienia-seniorow-i-osob-z-niepelnosprawnoscia.