Autor: Martyna Sergiel
Zespół Szkół Specjalnych w Biłgoraju znów chce inspirować, pisząc następny rozdział w niepowtarzalnym projekcie społecznym – kalendarzu „Portret bez Barier”.
W 2024 roku ruszyła trzecia edycja tej nietypowej inicjatywy, której fundamentalnym celem jest promowanie równości, różnorodności oraz zmiana postrzegania osób z niepełnosprawnością intelektualną. Kalendarz na rok 2025, tworzony we współpracy z lokalnymi partnerami, zyskał poparcie firmy Model Opakowania Sp. z o.o., która od lat jest mecenasem projektu. Tym razem twarzą sesji zdjęciowej i zarazem fotomodelką kalendarza jest uczennica ZSS w Biłgoraju.
Pomysłodawczynią i koordynatorką całej inicjatywy jest Ewa Rzeźnik – fotografka oraz nauczycielka, która z niezwykłą pasją łączy swoje dwa największe zainteresowania: fotografię oraz pracę wychowawczą z młodymi ludźmi z niepełnosprawnościami. „Portret bez Barier” powstał z jej potrzeby łączenia sztuki z działalnością społeczną, a każde kolejne wydanie kalendarza jest potwierdzeniem faktu, że sztuka może mieć ogromny wpływ na budowanie empatii i ewoluowanie świadomości społecznej. Ewa Rzeźnik, jako osoba głęboko zaangażowana w życie swoich podopiecznych, wierzy, że fotografia może stać się narzędziem metamorfozy społecznej – nie tylko ukazującym piękno osób z niepełnosprawnościami, ale także dającym im możliwość realizacji marzeń, które dla wielu mogą wydawać się nieosiągalne.
Każda z edycji kalendarza „Portret bez barier” ma swoje unikalne przesłanie i założenia, które wykraczają poza samo dokumentowanie życia osób z niepełnosprawnościami. Pierwsza edycja, zrealizowana w 2020 roku, skupiła się na ukazywaniu piękna, różnorodności i indywidualności osób z niepełnosprawnością intelektualną. W ramach projektu powstały portrety, które miały na celu przełamywanie stereotypów i negatywnych reakcji wobec tej grupy społecznej. Kalendarz ten stał się symbolem zmiany w podejściu do osób z niepełnosprawnościami, ukazując ich w sposób pełen godności, akceptacji i szacunku.
W drugiej edycji, która ukazała się w 2023 roku, projekt wkroczył na nowy poziom, pokazując, że integracja między osobami z niepełnosprawnościami a światem mody i sztuki może być zharmonizowana. W bieżącej edycji kalendarza, modele z niepełnosprawnością intelektualną wystąpili obok profesjonalnych modelek, co stworzyło inspirujące i artystyczne portrety, symbolizujące przeplatanie się różnych światów. Taki format zdjęć udowodnił, że pozornie różne środowiska mogą się wzajemnie uzupełniać i wzbogacać, tworząc przestrzeń do dialogu i kooperacji.
Edycja kalendarza na rok 2025 stawia sobie za cel zwrócenie uwagi na brak reprezentacji osób z niepełnosprawnością intelektualną w szeroko pojętej branży modowej, reklamowej i medialnej. Twórcy projektu dostrzegają, że te sektory, mimo promowania różnorodności, wciąż zmagają się z wykluczeniem pewnych grup społecznych, w tym osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Główna bohaterka kalendarza, uczennica ZSS w Biłgoraju, ma ambitne marzenie – chce zostać fotomodelką, co stało się inspiracją do stworzenia tej edycji kalendarza. Sesja zdjęciowa, w której brała udział, ma pokazać, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną również mogą realizować swoje pasje i odnosić sukcesy w świecie mody.
Celem projektu jest również zwrócenie uwagi na duży potencjał osób z niepełnosprawnościami, który często pozostaje zlekceważony przez branże kreatywne. Inicjatywa ma na celu nie tylko ukazanie piękna i talentu, ale przede wszystkim podkreślenie, że współpraca z osobami z niepełnosprawnościami w dziedzinach takich jak moda, reklama czy media może być inspirująca oraz pełna pozytywnych doświadczeń. Kalendarz „Portret bez barier 2025” ma być dowodem na to, że integracja osób z niepełnosprawnościami w tych przestrzeniach jest nie tylko możliwa, ale także konieczna dla pełnego odzwierciedlenia różnorodności społecznej.
Zmiana wieloletnich, utrwalonych stereotypów dotyczących osób z niepełnosprawnością intelektualną jest procesem skomplikowanym, ale możliwym i osiągalnym do zrealizowania. Współczesne społeczeństwo, choć coraz bardziej otwarte na różnorodność, wciąż zbyt często postrzega osoby z niepełnosprawnościami przez pryzmat ich ograniczeń, a nie możliwości. Kalendarz „Portret bez Barier” od początku swojego istnienia stawia sobie za cel zmianę tego spojrzenia. Każda następna edycja projektu niesie ze sobą przekaz, że osoby z niepełnosprawnością są pełnoprawnymi członkami społeczeństwa, zdolnymi do realizacji marzeń, pracy i twórczości razem z innymi.
Podczas aktualnej odsłony twórcy kalendarza chcą jeszcze intensywniej skoncentrować się na wyzwaniach, które napotykają osoby z niepełnosprawnością w branżach kreatywnych oraz na tym, jak zmieniać postrzeganie ich roli w świecie mody. Poprzez wyjątkowe sesje zdjęciowe, w których uczestniczą osoby z niepełnosprawnościami, projekt udowadnia, że integracja nie jest tylko możliwa, ale też niezwykle potrzebna. Kalendarz ma inspirować zarówno osoby z niepełnosprawnościami, jak i szeroką publiczność do walki o równość i włączenie społeczne w każdej dziedzinie życia.
Projekt „Portret bez Barier” udowadnia, że sztuka może zmieniać rzeczywistość, inspirując do refleksji i działania. Tegoroczna edycja to nie tylko piękne zdjęcia, ale przede wszystkim głęboki przekaz społeczny, który ma szansę realnie wpłynąć na zmianę postrzegania osób z niepełnosprawnościami w świecie mody, mediów i reklamy. To krok w stronę bardziej otwartego, wrażliwego i sprawiedliwego społeczeństwa, gdzie każdy ma szansę na realizację swoich marzeń.
Wernisaż wystawy „Portret bez barier 2025” odbędzie się 22.11.2024 r. o godz. 17:00 w galerii BCK w Biłgoraju. Wstęp wolny.
Opracowano w oparciu o: http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/2455572.