Kino Pałacowe – kino otwarte na wszystkich – Wielkopolski Portal Informacyjny Osób Niepełnosprawnych

W ramach prowadzonego projektu prezentujemy co jakiś czas dostępność obiektów użyteczności publicznej. Dzisiaj przyszedł czas na najważniejszą instytucję kultury w Poznaniu – Centrum Kultury Zamek.

Mówiąc precyzyjniej nakreślę w niniejszym artykule prawdziwą perełkę tego miejsca, do której (między innymi ze względu na jej przystosowanie), ustawiają się długie kolejki widzów. Chodzi o Kino Pałacowe i realizowany w jego murach program Kina bez barier. Odkąd w 2019 roku weszły w życie ustawy o zapewnieniu dostępności jest to poniekąd obowiązek każdej instytucji regulowany prawnie, by gwarantować odbiór kultury na równych zasadach każdemu z widzów. Jednak, jak wiemy, bardzo różnie z tym bywa. Przejdźmy jednak do meritum. Do Centrum Kultury Zamek można dostać się aż na cztery sposoby.

Jeżeli poruszasz się na wózku powinieneś wybrać wejście, które jest jednocześnie drzwiami do Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956. Jest ono zlokalizowane od ulicy Św. Marcin. Nieopodal wejścia znajdują się schody oraz winda z podnośnikiem. Na murze umieszczone zostało oznaczenie dla niepełnosprawnych.

Windą można dostać się na parter do wschodniej części Zamku, a dalej podjazdem zlokalizowanym za kasami i znów windą na pierwsze, drugie i trzecie piętro. W razie potrzeby kontaktu z pracownikami Zamku należy zgłaszać się do osób pracujących w punkcie informacyjnym na parterze. Jest też możliwość skorzystania z tłumacza PJM i UJM online łącząc się z nim za pośrednictwem strony www. Istnieje opcja uczestniczenia w wydarzeniach wraz z przeszkolonym psem przewodnikiem lub psem asystującym.

Warto również skorzystać z szafek depozytowych, które są przystosowane dla osób z niepełnosprawnościami. Posiadają kontrastowe numerki, zostały opatrzone dodatkowo napisami Alfabetem Braille’a (również przywieszki przy kluczykach). Jeden poziom szafek został oznakowany ikonką wózka, by mogły z nich wygodnie korzystać osoby z niepełnosprawnością ruchową.

Sala 1 Kina Pałacowego, jak sama nazwa wskazuje znajduje się na pierwszym piętrze. W celu sprawdzenia dostępności pomieszczeń kinowych spotkałam się z panią Joanną Stankiewicz, która w Zamku odpowiada za głośny projekt Kina bez barier.

– Ta sala jest dostosowana pod względem architektonicznym, ale niedostatecznie, ze względu na schody. Kino dostosowało ją jednak w takim zakresie, na ile pozwoliła na to przestrzeń. Wymontowano cztery fotele w pierwszym rzędzie, aby osoby na wózkach mogły z tego miejsca oglądać film lub przesiąść się na fotel obok. Niestety, komfort oglądania filmów w pierwszym rzędzie jest niewielki – tak blisko ekranu musimy zwyczajnie zadzierać głowę – mówi pani Joanna.

– Dlatego też wolimy jako Kino bez barier drugą salę – Audiowizualną. Ona jest całkowicie płaska i przez to jest możliwość dowolnego wyboru miejsca. Można także przesiąść się na fotel w innym rzędzie. W Sali 1 – takiej opcji nie ma, trzeba usiąść przy samym ekranie, bo dalej są schody.

– Natomiast jeżeli ktoś korzysta z aparatu słuchowego lub implantów słuchowych/ślimakowych i ma cewkę indukcyjną, może przełączyć się w tryb T i skorzystać z zamontowanej na sali pętli indukcyjnej. Pętla indukcyjna współpracuje ze sprzętem nagłośnieniowym kina. Osoba, która przełączy się na ten tryb słyszy wyraźniej to, co jest w filmie, a nie docierają do niej niepotrzebnie dźwięki i szumy z otoczenia. Trzeba również zaznaczyć, że pętla działa jedynie wtedy, gdy dźwięk jest wzmocniony nagłośnieniem – to taka porada dla innych instytucji, bo spotkałam się z tym, że ktoś zachęcał do skorzystania z pętli indukcyjnej na spotkaniu bez nagłośnienia. Na salę prowadzą dwa wejścia, ale my podczas seansów przyjaznych sensorycznie wpuszczamy i wypuszczamy tym samym wejściem. Na warsztatach z Fundacją Pomoc Autyzm dowiedzieliśmy się, że jest to rekomendowane rozwiązanie – dodaje.

Teraz coraz większą uwagę zwraca się na dostępność. Z jednej strony dlatego, że po części narzuca to ustawa, ale również świadomość ludzi wzrasta i dzięki temu dużo można zdziałać w tej kwestii, jeszcze nawet 10 lat temu było zupełnie inaczej.

Od 2018 roku działa zespół ds. dostępności CK ZAMEK, który ma na celu zwiększenie dostępności Zamku (zarówno pod względem programu, jak i architektury) oraz zwrócenie uwagi na potrzeby różnych grup w naszej codziennej pracy. Zespół prowadzi swoją zakładkę na stronie Zamku https://ckzamek.pl/podstrony/170-dostepnosc/. Można się z nim również skontaktować mailowo, pisząc na adres: dostepnosc@ckzamek.pl.

– Jako zespół Zamku wychodzimy z założenia, że zgodnie z tym, co zapisano w Konstytucji, każdy widz ma prawo do równego odbioru kultury niezależnie od stopnia sprawności. Zespół ds. dostępności tworzą osoby z różnych działów, a każdy dział ma trochę inne wyzwania.
– Jeżeli chodzi o film, można korzystać z audiodeskrypcji, są odbiorniki, dysponujemy również zamontowanym na miejscu procesorem. Osoby niewidome mogą założyć słuchawki i oglądać film zmysłem słuchu. Dział Programów Muzycznych i Performatywnych natomiast styka się z zupełnie nowymi potrzebami, bo jak dla przykładu stworzyć wiarygodną relację z koncertu na żywo? Wspomniany zespół podołał jednak zadaniu i zrobił audiodeskrypcję koncertu na żywo podczas Festiwalu Ethno Port Poznań.

– Każdy dział ma zatem trochę inne wyzwania i w różny sposób na nie odpowiada, używając przy tym różnych instrumentów. Bardzo cenna jest obecność wielu osób w zespole, z których każda odpowiada za inną „działkę”. Jest to zespół interdyscyplinarny. Są w nim osoby z administracji, Działu Promocji, Działu Programów Społecznych, Działu Projektów Interdyscyplinarnych, Działu Obsługi Programowej i Działu Programów Muzycznych i Performatywnych. Każdy element tejże układanki, jaką jest instytucja kultury jest zaopiekowany przez inną osobę.

Droga do drugiej sali prowadzi od windy (których są aż trzy) na II piętro. Na dole znajduje się też podnośnik schodkowy, a w razie awarii jest drugie wyjście. Jeżeli chodzi natomiast o ewakuację, kiedy windy są wyłączone, do dyspozycji jest krzesło ewakuacyjne.

Kiedy osoba poruszająca się na wózku wyjeżdża z windy musi przedostać się drogą prowadzącą przez kawiarenkę (pracownicy Zamku pilnują, by przejście przy stolikach nie było zatarasowane) do starej części Zamku (zachodnie skrzydło).

Nad drzwiami do Sali 2 Kinowej zamontowany jest neon, obok umiejscowiona została rampa z podnośnikiem. To z jego poziomu widz wjeżdża bezpośrednio do środka przez główne wejście.

– Na Sali Audiowizualnej dysponujemy też pętlą indukcyjną oraz procesorem do audiodeskrypcji. Rozdajemy niezbędne do skorzystania z niej odbiorniki – tłumaczy pani Joanna.

Wewnątrz powierzchnia jest płaska, zatem osoba poruszająca się na wózku może sama sobie wybrać miejsce. W rogu Sali znajduje się telewizor, z którego emitowane jest tłumaczenie na Polski Język Migowy.

– Sala Audiowizualna powstała według koncepcji znanego architekta poznańskiego Romana Machowiaka. Jest ona jedyną przestrzenią modernistyczną w budynku Zamku, która zachowała się do czasów współczesnych – opowiada Piotr Szczyszyk, kierownik Kina Pałacowego.

– Od lat 60. wygląd pomieszczenia nie zmienił się w ogóle, pomijając dostosowanie ściany z ekranem. W przestrzeni Sali wymieniono jedynie fotele.

– Zależało nam też bardzo, by zachować nazwę „audiowizualna”, ponieważ to wiele mówi o charakterze tego pomieszczenia, w którego czterech ścianach często odbywały się warsztaty. Co ciekawe miały tutaj kiedyś miejsce zebrania partii komunistycznej. W centrum opisywanego pomieszczenia znajdował się duży stół prezydialny.

Fotele przywieziono z kina „Malta”, a wcześniej były one wyposażeniem kościoła. Sala przez 30 lat była nieużywana, za jej drzwiami znajdują się natomiast pracownie filmowe.

– Chciałem, by sala została wykorzystana zgodnie z jej pierwotnym przeznaczeniem, co się w końcu powiodło. Obecnie jest to druga sala projekcyjna, duma kina – podkreśla Piotr.

W maju 2022 sala została otwarta dla widzów. Na uroczystej inauguracji wyemitowano klasykę, czyli „Ojca Chrzestnego”. Bilety wyprzedały się w mgnieniu oka. Wobec tego odbyły się dwa seanse. Kilka miesięcy później wystartował tutaj projekt Kina bez barier.

– Najważniejszym elementem wystroju Sali jest natomiast oryginalna drewniana boazeria. Myślimy wciąż o udoskonaleniu wnętrza, wymianie oświetlenia na bardziej intuicyjne, jednak najistotniejsze elementy pozostaną z pewnością bez zmian – zdradza dalsze plany kierownik.

Warto podkreślić, że to właśnie za sprawą wspomnianej boazerii, jakość dźwięku jest tak dobra. Podest podświetlono, ekran znajduje się też na właściwej wysokości, co przecież jest także ważne.

– Wcześniej za ścianą znajdowało się studio nagraniowe. Ta sala bez wątpienia przyciąga widzów. Gdyby nie ona, nie uzyskalibyśmy tak wysokich wyników frekwencyjnych – komentuje Piotr.

Należy podkreślić również, że jeżeli chodzi o osoby na wózkach dostępność architektoniczna umożliwia im obejrzenie praktycznie każdego emitowanego w kinie filmu. Jest tu też cały czas włączona pętla indukcyjna, pomocna dla osób z aparatem słuchowym. Trzecia dostępna jest w kasie kina.

W przestrzeni Zamku znajdują się też tablice tyflograficzne w alfabecie Braille’a ułatwiające poruszanie się po tym ogromnym budynku. Również przyciski w windach są tak oznaczone.

Takie informacje zawsze cieszą, bo jak wiadomo dostępność to klucz do bardziej otwartego na różnorodność świata. Życzyłabym sobie, żeby podobne spojrzenie na te kwestie stało się dominujące we wszystkich tego rodzaju obiektach użyteczności publicznej. Być może jestem nadmierną idealistką, jednak zauważyłam, że impulsem do zmiany jest najczęściej dostrzeżenie potrzeby, a następnie szukanie właściwego rozwiązania.

Tam, gdzie problem zostaje dostrzeżony, rodzi się prawdziwe pole do popisu ludzkiej kreatywności. Tak, jak wspomniała pani Joanna już Konstytucja gwarantuje nam (osobom z niepełnosprawnościami) równoprawny dostęp do kultury.

Droga do dostępności jest czasami wymagająca, ale przejście jej staje się korzyścią dla wszystkich. Bez wyjątku.

Informacje dla widzów:

Seanse Kina bez barier odbywają się:
• We wtorki, o godzinie 11:00, pokazywane są filmy z audiodeskrypcją i napisami w Sali 1 Kinowej;
• W czwartki, o godzinie 18:00, pokazywane są filmy z audiodeskrypcją, napisami i tłumaczeniem na Polski Język Migowy w Sali 2 Audiowizualnej;
• Bilety na seanse kosztują 5 złotych.

Pokazy Kina bez barier cieszą się ogromną popularnością, a liczba miejsc jest ograniczona. Zdarza się, że biletów nie ma na kilka dni przed pokazem. Zalecamy wcześniejszą rezerwację biletów w kasie.

Bilety można zakupić na stronie www.kinopalacowe.pl lub w kasie CK Zamek.  Rezerwacje przyjmuje kasa CK Zamek, numer telefonu +48 61 64 65 260. Kasa jest czynna codziennie w godzinach 10:00-21:00.

Autorem zdjęć Kina Pałacowego prezentowanych poniżej oraz zdjęcia w nagłówku jest Maciej Kaczyński: