Formalności i biurokracja – jest najczęściej zmorą pracodawcą. Zatrudniając osobę z niepełnosprawnością również należy dopełnić pewnych procedur. Same zasady w tym zakresie przebiegają tak samo, jak przy zatrudnianiu każdej innej osoby.
Warto jednak zapoznać się z „Ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych” oraz co jest oczywiste z Kodeksem Pracy. Te dwa dokumenty regulują prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika.
Pracodawca, który chce zatrudnić pracownika kieruje go najpierw do lekarza medycy pracy. To standardowy pierwszy krok, którego trzeba dopełnić za każdym razem. Jeżeli praca na danym stanowisku jest zgodna ze wskazaniami zawartymi w orzeczeniu o niepełnosprawności wydanym przez lekarza orzecznika osoba niepełnosprawna może podjąć pracę.
Stopnie niepełnosprawności
Znaczny stopień niepełnosprawności przyznawany jest osobie z naruszoną sprawnością organizmu, jako niezdolną do pracy lub zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Ten stopień wskazuje również na to, że osoba wymaga pomocy w pełnieniu ról społecznych oraz stałej lub długotrwałej opieki w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zgodnie z ustawą niezdolność do samodzielnej egzystencji rozumie się, jako niemożliwość zaspokajania swoich podstawowych potrzeb życiowych bez pomocy innych osób, czyli przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się, komunikację oraz komunikowanie się z drugim człowiekiem.
Wśród przywilejów warto wspomnieć o czasie pracy i dodatkowej przerwie. Otóż czas pracy – nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Dodatkowo osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności nie może być zatrudniana w porach nocnych oraz nie może pracować w godzinach nadliczbowych (wyjątek stanowi praca przy pilnowaniu). Osobie ze znacznym stopniem niepełnosprawności przysługuje 30 minutowa przerwa podczas pracy, która jest wliczana do czasu pracy. Dodatkowa pauza jest przewidziana na wypoczynek lub na usprawniającą gimnastykę.
Umiarkowany stopień niepełnosprawności oznacza, że osoba niepełnosprawna ma zmniejszoną sprawność organizmu, a pracę może podjąć pod warunkiem, że stanowisko pracy zostanie przystosowane do jej potrzeb i możliwości. Oczywiście osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności może podjąć zatrudnienie na otwartym rynku pracy. W żaden sposób nie jest zobowiązana do pracy w zakładzie pracy chronionej. Ludzie z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą również wymagać częściowej lub okresowej pomocy z powodu ograniczonej możliwości do samodzielnej egzystencji.
Osobie z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności przysługuje dodatkowo 15 minutowa przerwa. Dzienny czas pracy nie powinien przekroczyć 7 godzin a tygodniowo 35 godzin.
Lekki stopień niepełnosprawności nie ogranicza możliwości osoby niepełnosprawnej do wykonywania wybranego przez nią zatrudnienia. Może ona wykonywać każdą pracę, do której posiada kwalifikacje. Osoba z orzeczonym lekkim stopniem niepełnosprawności może samodzielnie egzystować, co oznacza, że nie wymaga pomocy drugiego człowieka.
Czas pracy osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności – nie może przekraczać 8 godzin na dobę oraz 40 godzin tygodniowo. Pracownik z tym stopniem niepełnosprawności ma również prawo do dodatkowej 15 minutowej przerwy.
Pracodawca, który zatrudnia osobę niepełnosprawną mogą skorzystać z różnych form wsparcia, o czym informuje Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jedną z nich jest dofinansowanie do wynagrodzenia.
Obecnie miesięczne dofinansowanie wynosi w przypadku:
– osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności – 1800 złotych
– osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności – 1125 złotych oraz
– osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności – 450 złotych
Powyższe kwoty dofinansowania zostają zwiększone się o 600 zł w przypadku osób niepełnosprawnych ze schorzeniem szczególnym.
Więcej informacji można znaleźć na blogu portalu Diru.pl.
– Regularnie powtarzam, że osoby z niepełnosprawnością są efektywnymi pracownikami. Polskim pracodawcom często brakuje wiedzy i wyobraźni. Nie mówiąc już o zwykłej empatii. Nie obawiajmy się zatrudniać osób z orzeczeniem. Jeżeli podczas rekrutacji to właśnie ona wykazuje się najlepszym przygotowaniem nie traćmy szans na to, aby budować efektywną firmą. Nie twórzmy barier. Jeżeli górę wezmą stereotypy prędzej, czy później będziemy znów zmuszeni do szukania specjalisty, któremu wcześniej odmówiliśmy pracy. – tłumaczy Bartosz Koplin, prezes Fundacji On/Off.
Fundacja On/Off podkreśla, że w Polsce wciąż mamy niski poziom zatrudnienia osób z niepełnosprawnością. Ta sytuacja wynika m.in. z panujących stereotypów czy zwykłej ignorancji. Jednak można i należy ją zmienić.