Jakiś czas temu w stolicy odbyła się ważna konferencja, podczas której dyskutowano na tematy związane z sytuacją osób z niepełnosprawnościami w naszym państwie.
Kwestia finansowa to niejedyny problem wzmacniający izolację niepełnosprawnych, najlepszym rozwiązaniem byłoby utworzenie kompleksowego systemu usług; nie tylko pracując w dziedzinie biznesu należy nie skreślać już na wejściu pracowników z orzeczeniem, kluczowe wyzwanie stanowi przede wszystkim zwrócenie uwagi na osoby z niepełnosprawnościami intelektualnymi i ich niesztampowego myślenia także narynku pracy – to tylko nieliczne refleksje z debaty „Wykluczeni – jak zlikwidować nierówności?”, która to odbyła się w ramach III Kongresu ESG w Warszawie.
Tylko około 13 proc. Polaków uważa, że zróżnicowane społeczności mają powód, by czuć się u nas komfortowo,iż jako naród jesteśmy otwarci i tolerancyjni. W Polsce mamy 3 miliony osób z niepełnosprawnościami, a aż 2,5 mln z nich nie ma pracy zarobkowej i utrzymuje się z rent.
Kolejnym tematem jest dyskryminacja ze względu na metrykę. Ageizm pomijamy tak długo, dopóki sami nie staniemy się jego ofiarami. Jak zbudować prawdziwie włączającą organizację, w której każdy potencjał nie ulega zatraceniu? Z jakimi przeszkodami zmuszeni są mierzyć się seniorzy oraz osoby z niepełnosprawnościami na drodze do zatrudnienia? Jak skutecznie eliminować nierówności na rynku pracy?
Między innymi na takie pytania starali się udzielić wyczerpujących odpowiedzi eksperci zaproszeni do panelu „Wykluczeni – jak zlikwidować nierówności?”, który dwa dni temu, 31 stycznia miał miejsce w ramach III Kongresu ESG w Warszawie.
W dyskusji uczestniczyli:
- Saba-Gabrielle Moussa, UK ButterfLies LTD/ EDU SMART
- Beata Dziekanowska, IA&CC Manager, Ferrero
- Anna Wardecka, Dyrektor Zarządzający ds. HR w Grupie PZU, PZU
- Marek Kuzaka, Prezes Zarządu, AMS
- Łukasz Krasoń, Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Jak walczyć z wykluczeniem i co osobiście myślą paneliści na ten temat, odpowiedzi na te pytania chciał uzyskać prowadzący debatę, Marcin Piasecki, redaktor i publicysta „Rzeczpospolitej”.
Łukasz Krasoń, Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych reprezentujący Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, określił swoje priorytety jako Wiceminister:
– pieniądze nie są rozwiązaniem na każdą bolączkę naszej rzeczywistości. Oczywiście są one potrzebne w kontekście niepełnosprawnych, jednakże dopiero kompleksowy system usług pozwoli uniknąć wielu trudności, które nas niewątpliwie czekają – tak czy inaczej.
– usługa asystencji osobistej, usługa opieki wytchnieniowej czy dostęp do innego tego rodzaju wsparcia,pozwoli osobom z rozmaitymi niepełnosprawnościami w sposób bardziej wartościowy, pełny, korzystać z codzienności. Bardzo chciałbym, żebyśmy za kilka lat mogli powiedzieć, że w naszym kraju zlikwidowano lub obrało się kierunek usunięcia wielu nierówności, które nam się dzisiaj wydają niemożliwe do likwidacji– komentował Łukasz Krasoń.
Akcentował przy tym jak ważne jest, żeby potencjalny pracownik z niepełnosprawnością uwierzył w swoje umiejętności, pracodawca natomiast winien nie zakładać z góry, iż to „kłopotliwa” osoba, której trzeba zagwarantować jakieś szczególne warunki pracy, czy bardziej elastyczne godziny. Dodał, że era pracy w fabrykach już się zakończyła i są teraz nowoczesne zawody, gdzie takie osoby mogą pokazać na co je stać.
– wśród najważniejszych zadań, jakie stoją przed nami jest dostrzeżenie osób z niepełnosprawnością intelektualną. To społeczność, która przez wiele lat była „zamiatana pod dywan”. To inny rodzaj wyzwań, który się teraz uwidacznia– i na polu edukacji, i rynku pracy, i przestrzeni wokół. Cieszę się, że mówimy o neuroróżnorodności – wskazywał Wiceminister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Saba-Gabrielle Moussa, reprezentująca UK ButterfLies LTD/EDU SMART, zaznaczyła, że w niepełnosprawności chodzi przede wszystkim o fakt, by taka osoba była samodzielna i jak najbardziej samowystarczalna:
– potrzeba jeszcze trochę dopasowania – chodzi tutaj o pomoc różnego typu, np. sprzęt, który wesprze w pracy, w chodzeniu, to może być też jakaś osoba-asystent, który pomaga w codziennym funkcjonowaniu – podawała przykłady.
– wiele osób mówi, że zatrudnia osoby niepełnosprawne, ponieważ jest to wymóg prawny. Powinniśmy to ponownie przemyśleć – niepełnosprawność to nie jest tylko „odhaczenie” – podkreślała Saba-Gabrielle Moussa. Przypomniała, że zmiany mentalne wymagają czasu i zaczynają się „nagórze”.
Zaznaczała, że również osoby neuroróżnorodne mogą być świetnymi pracownikami – bo myślą kreatywnie, nieszablonowo, a jedynie w inny sposób się komunikują.
– ważne są pieniądze, na początku musimy inwestować, ale trzeba też edukować, promować – podsumowała.
Anna Wardecka, Dyrektor Zarządzający ds. HR w Grupie PZU, podkreślała, że „cokolwiek nie zrobimy w społeczeństwie, ile nie wyłożymy pieniędzy”, jeśli nie damy osobie niepełnosprawnej poczucia, że się nadaje, że nie jest gorsza, mimo że straciła jakąś część ciała lub ma inny problem, działania takie będą mało skuteczne. – Powinniśmy „zarządzać różnorodnością” i wiele z tego czerpać – wyliczała.
– Jeżeli widzimy, że osoba nie ma jednej kończyny czy jeździ na wózku, często myślimy, że do innych rzeczy jest mniej sprawna, w tym intelektualnie. Jeżeli mówimy o tym, jak zlikwidować wykluczenie, najpierw powinniśmy się zastanowić, co zmienić w naszych głowach. Sprawi to, że środki, które przeznaczymy na walkę z wykluczeniem, trafią od razu na podatny grunt – wyjaśniała.
Zaznaczyła, że gdy zatrudniamy osobę z niepełnosprawnością, ona nie chce być jakoś szczególnie chroniona, a traktowana normalnie.
– To odczarowuje – podkreśliła na koniec Anna Wardecka.
Beata Dziekanowska, IA&CC Manager Ferrero, mówiła:
– Nie chce się wierzyć, że w XXI wieku ciągle musimy na ten temat dyskutować i tak niewiele się w tej kwestii stało. Z czego się bierze wykluczenie? Z kilku aspektów. To strach przed „innym”, niechęć poznania, ignorancja (bo tak jest wygodniej), stereotypy. Osoby dorosłe trudno jest edukować – edukacja powinna się zacząć od żłobka, od rodziny – apelowała.
Zauważała, że menedżerowie obawiają się zatrudniać osoby z niepełnosprawnością, bo wydaje im się, że konsekwencje będą trudne dla ich biznesu, iż nie będą w stanie tego zagospodarować. Nawiązała też do starzenia się.
– Bądźmy egoistami, pomyślmy o sobie. Każdy z nas się zestarzeje, będzie w jakiś sposób niepełnosprawny. Jak ja chcę wchodzić na piętro czy poruszać się po chodniku za lat 20, 40, 50? – pytała.
Marek Kuzaka, Prezes Zarządu AMS, przyznał, że w swoim sekretariacie ma połowę osób z niepełnosprawnościami:
– jestem z tego dumny. Te osoby, jeśli już przełamią pierwszą barierę niechęci, ograniczeń, potrafią zarazić innych tym, że to nie jest nic niemożliwego. Oczywiście są sytuacje trudniejsze, wymagające empatii, ale ona jest potrzebna zawsze – akcentował.
Jak wspominał, każdy z nas ma jakieś kompetencje, silne strony, a rolą szefów jest to, by te unikalne umiejętności dobrze identyfikować i właściwie wykorzystać w danym momencie, niezależnie od tego, czy ktoś jest wysoki, niski, gruby, chudy czy jest osobą z jakąś niepełnosprawnością czy nie.
Marek Kuzaka przypomniał, że wykluczenie to nie tylko niepełnosprawność.
– Mamy coraz większy problem ze starzeniem się społeczeństwa. Jednak zarówno osoby starsze, jak i osoby z niepełnosprawnościami także muszą „chcieć” np. podejmować pracę zawodową – tłumaczył. Dodał, że w przeciwnym wypadku starania biznesu mogę nie przynosić oczekiwanych efektów.
Pozwalam sobie przedrukować z portalu www.niepelnosprawni.pl główne rekomendacje Liderów Zrównoważonego Rozwoju – Sesja „Wykluczeni – Jak Zlikwidować Nierówności?”:
- Pierwszy krok do tego, by wiedzieć, jak znosić bariery dla osób z niepełnosprawnościami, to wiedza, gdzie one konkretnie są i z jakimi wkluczeniami mamy do czynienia
- W edukowaniu, informowaniu bardzo ważne jest używanie profesjonalnej komunikacji społecznej
- Mówiąc o wykluczeniu nie należy zapominać o seniorach i osobach z niepełnosprawnością umysłową
- Same pieniądze nie są cudowną receptą na walkę z wykluczeniem – potrzebna jest zmiana mentalności, edukacja od przedszkola i system usług asystenckich
- Na nowoczesnym rynku pracy kompetencje osób z niepełnosprawnościami fizycznymi czy intelektualnymi można bez problemu zagospodarować i efektywnie wykorzystać
- Niezwykle istotne jest, aby same osoby z niepełnosprawnościami uwierzyły w siebie – bez tego działania otoczenia biznesowego, społecznego mogą być nieskuteczne
III Kongres ESG to platforma dialogu dla europejskich liderów zrównoważonego rozwoju – przedstawicieli administracji państwowej, świata biznesu, NGO, środowisk naukowych, ekspertów i mediów. Wątkiem przewodnim III Kongresu ESG – Liderzy Zrównoważonego Rozwoju – Europa (III ESG Congress – Europe – leaders of sustainable development) były przemiany społeczne zachodzące w Europie i na rynku pracy. W centrum naszej uwagi postawione zostały sprawy społeczne, a więc „S” w ESG. To nie oznacza wcale, że zapominano o „E” i „G, ale sprawy związane z ochroną środowiska i ładem korporacyjnym – analizowano przez pryzmat zmian społecznych – informują dziennikarze portalu www.niepelnosprawni.pl.
Ważne i potrzebne wydarzenie! Oby przybywało podobnych inicjatyw!
Więcej informacji na stronie: www.esgkongres.pl oraz https://oesg.pl/3-kongres-esg/.