Nowoczesne technologie stały się nieodłącznym elementem życia niemal każdego z nas.
Korzystamy z inteligentnych urządzeń, mamy słały dostęp do Internetu, a świat cyfrowy, wirtualne relacje i ciągła obecność w mediach społecznościowych zdają się być znakiem naszych czasów.
Rozwój cyfryzacji każdego dnia przynosi naszemu społeczeństwu zarówno ogrom możliwości, jak i zagrożeń. Bardzo ważny jest sposób, w jaki korzystamy z nowoczesnych technologii.
Czym jest higiena cyfrowa?
To nic innego jak świadome, odpowiedzialne oraz kreatywne podejście i sposób korzystania z zasobów cyfrowego świata. Pozwala ona zachować zdrowy balans oraz uniknąć niebezpiecznych sytuacji czy problemów psychicznych.
Na szczególną uwagę zasługuje zagadnienie korzystania z technologii przez dzieci i młodzież oraz ich podejście do rzeczywistości online. Młodzi ludzie nie znają świata sprzed ery Internetu, a czas pandemii i nauki zdalnej jeszcze silniej wpłynął na zakotwiczenie się młodych osób w wirtualnym świecie.
Badania przeprowadzone na grupie ponad 50 tysięcy uczniów przez Uniwersytet Gdański i Fundację Dbam o Mój Zasięg raportują, że dla 16 proc. z nich sięgnięcie po telefon jest pierwszą czynnością, jaką wykonują rano. 27 proc. uczniów kładzie się spać z telefonem.
Problem braku równowagi w korzystaniu z cyfrowych urządzeń może narastać w okresie wakacyjnym. Wielu rodziców pracuje również latem i może mieć kłopot z poświęceniem dzieciom wystarczającej ilości uwagi oraz zorganizowaniem im ciekawych zajęć na całe dwa miesiące. Dzieci nie spotykają się z rówieśnikami, mogą więc odczuwać samotność i szukać kontaktów w sieci.
Jakie zachowania powinny wzbudzić nasz niepokój?
Ostrzegawczym sygnałem na pewno jest zauważalna, nieprzerwana potrzeba korzystania z urządzeń takich jak telefon czy komputer oraz trudności w kontrolowaniu czasu spędzanego w sieci.
Niepokoić powinien także spadek nastroju, rozdrażnienie, a czasami nawet agresja, powodowana brakiem możliwości skorzystania z zasobów cyfrowych. Uzależnienie można rozpoznać także po izolowaniu się dziecka od otoczenia i stawianiu wirtualnych relacji wyżej niż realnych znajomości. Mogą pojawiać się także problemy z koncentracją czy snem.Nie powinniśmy ignorować tych objawów, ponieważ brak zachowania higieny cyfrowej i uzależnienie od urządzeń mogą nieść za sobą bardzo wiele negatywnych konsekwencji zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Mogą być nimi chociażby wady postawy, uszkodzenia wzroku czy zaburzenia pamięci.
Co możemy zrobić, żeby pomóc dzieciom uniknąć problemów?
Niezmiernie ważna jest edukacja oraz uświadomienie młodym użytkownikom problemów, jakie mogą im grozić. Warto planować i kontrolować czas spędzany przed ekranami urządzeń. Co bardzo istotne – dzieci uczą się poprzez obserwację. Sami więc powinniśmy dbać o zdrową relację z urządzeniami cyfrowymi i dawać najmłodszym dobry przykład. Warto organizować wraz z dziećmi dni wolne od mediów społecznościowych i spędzać je wspólnie w świecie rzeczywistym.
Bardzo istotna jest komunikacja i dbanie o dobre relacje w rodzinie. Dzieci, które czują się samotne i niezrozumiane, mogą szukać ucieczki w znajomości internetowe albo gry komputerowe. Dlatego szczere empatyczne rozmowy powinny być codzienną częścią naszego życia.
Czy nowoczesnych technologii należy się bać i wystrzegać?
Zdecydowanie nie.Ważnym jest, aby znaleźć odpowiedni balans, unikać zagrożeń i nauczyć się korzystać z możliwości, które oferuje nam nowoczesny świat. Jest wiele cyfrowych urządzeń, które mogą pomóc naszym dzieciom w rozwoju. Przykładem jest Magiczny Dywan onEVO, czyli urządzenie wspomagające rozwój dzieci poprzez różnorodne, interaktywne gry.
Dzieci korzystające z Magicznego Dywanu mogą rozwijać swoje zdolności motoryczne, pracować w grupie, uczyć się rozpoznawać emocje, a także dowiadywać się interesujących informacji o świecie.
Badania na temat skuteczności urządzenia przeprowadziła pani Profesor SWPS Krystyna Rymarczyk, pracując z grupą 67 dzieci. Wśród młodych osób korzystających z Magicznego Dywanu odnotowano poprawę funkcjonowania, wzrost procesów u wagowych oraz pojemności pamięci operacyjnej. Wyniki testów okazały się wyższe u dzieci korzystających z Magicznego Dywanu niż u dzieci, które ćwiczyły tylko aerobik.
Zjawisko cyfryzacji nie jest samo w sobie ani jednoznacznie złe, ani dobre.
Musimy nauczyć się mądrze korzystać z możliwości, jakie daje nam współczesność oraz przekazywać tę wiedzę naszym dzieciom.
Naszą odpowiedzialnością jest wybieranie odpowiednich urządzeń cyfrowych i dbanie o to, by najmłodsi znali też inne sposoby spędzania wolnego czasu i potrafili cieszyć się zajęciami w świecie rzeczywistym.